GenAI có thể trợ giúp ngân hàng quản trị rủi ro và tuân thủ như thế nào?

Trí tuệ nhân tạo (GenAI) sẵn sàng trở thành chất xúc tác cho làn sóng tăng năng suất tiếp theo trong các ngành, trong đó đặc biệt có dịch vụ tài chính. Từ phân tích mô hình hóa đến tự động hóa các tác vụ thủ công và tổng hợp nội dung phi cấu trúc, GenAI đã và đang thay đổi cách thức hoạt động của các chức năng ngân hàng, bao gồm cả cách các tổ chức tài chính quản lý rủi ro và tuân thủ các quy định.

Các bộ phận quản lý rủi ro và tuân thủ bắt buộc phải đặt các biện pháp bảo vệ xung quanh việc sử dụng GenAI trong quá trình quản trị. Tuy nhiên, mặt tốt là GenAI cũng có thể giúp cải thiện và nâng cao hiệu suất cho chính các bộ phận này. Trong bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về cách các ngân hàng có thể sử dụng GenAI trong quản lý rủi ro và tuân thủ.

Nắm bắt tiềm năng của GenAI

Trong vòng 3 đến 5 năm tới, tiềm năng của GenAI là có thể đổi mới cách các ngân hàng quản lý rủi ro. Nó cho phép các bộ phận chức năng chuyển từ các hoạt động mang tính tập trung từng nhiệm vụ cụ thể, thay vào đó chuyển sang hợp tác với các ngành kinh doanh để ngăn ngừa rủi ro chiến lược, đồng thời nắm kiểm soát ngay từ đầu trong hành trình của khách hàng mới, thường được gọi là cách tiếp cận Shift Left.

Mặt khác, nhờ sự chủ động kiểm soát này, các chuyên gia quản lý rủi ro cũng có thể tư vấn cho doanh nghiệp về các quyết định kinh doanh chiến lược và phát triển sản phẩm mới, khám phá các xu hướng và kịch bản rủi ro mới nổi, tăng cường khả năng phục hồi cũng như chủ động cải thiện rủi ro và kiểm soát quy trình.

Các ứng dụng mới nổi của GenAI trong quản lý rủi ro

Trong số nhiều ứng dụng đầy hứa hẹn của GenAI cho các tổ chức tài chính, có một số ứng cử viên mà các ngân hàng đang khám phá cho làn sóng áp dụng đầu tiên, có thể phân loại thành 3 loại chính dựa trên nguyên mẫu sử dụng, bao gồm: chuyên gia ảo (virtual expert) - người dùng có thể đặt câu hỏi và nhận được câu trả lời được tổng hợp dựa trên các tài liệu; công cụ tự động hóa quy trình thủ công (manual process automation) - Gen AI giúp người dùng thực hiện các tác vụ đòi hỏi nhiều thời gian để thực hiện; và công cụ tăng tốc mã nguồn (code acceleration) - GenAI giúp người dùng cập nhật hoặc dịch mã cũ hoặc viết mã hoàn toàn mới.

Mỗi một nguyên mẫu này đều có thể có vai trò chính trong việc quản lý rủi ro và tuân thủ:

Tuân thủ quy định.

Các doanh nghiệp đang sử dụng GenAI như một chuyên gia  ảo bằng cách đào tạo nó để trả lời các câu hỏi về quy định, chính sách và hướng dẫn của doanh nghiệp. GenAI cũng có thể so sánh các chính sách, quy định và quy trình vận hành. Với tư cách là một công cụ tăng tốc mã nguồn, nó có thể kiểm tra mã xem có sai lệch và thiếu sót trong việc tuân thủ hay không và đưa ra cảnh báo về các vi phạm tiềm ẩn.

Ngăn ngừa Tội phạm tài chính

GenAI có thể tạo báo cáo hoạt động đáng ngờ dựa trên thông tin giao dịch và khách hàng. Nó cũng có thể tự động hóa việc tạo và cập nhật xếp hạng rủi ro của khách hàng dựa trên những thay đổi trong thuộc tính hiểu biết về khách hàng của bạn. Bằng cách tạo và cải tiến mã để phát hiện hoạt động đáng ngờ và phân tích giao dịch, GenAI có thể cải thiện việc giám sát giao dịch của các ngân hàng.

Cảnh báo Rủi ro tín dụng

Bằng cách tóm tắt thông tin khách hàng (ví dụ: giao dịch với các ngân hàng khác) để đưa ra quyết định tín dụng, GenAI có thể giúp đẩy nhanh quá trình tín dụng toàn diện của ngân hàng. Sau khi có quyết định tín dụng, nó có thể soạn thảo bản ghi nhớ và hợp đồng tín dụng. Các tổ chức tài chính đang sử dụng công nghệ này để tạo báo cáo rủi ro tín dụng và trích xuất thông tin chi tiết về khách hàng từ các bản ghi nhớ tín dụng. GenAI có thể tạo mã nguồn và phân tích dữ liệu tín dụng để có được cái nhìn sâu sắc về hồ sơ rủi ro của khách hàng, đồng thời tạo ra các ước tính xác suất vỡ nợ và tổn thất thông qua các mô hình.

Mô hình hóa và phân tích dữ liệu

GenAI có thể đẩy nhanh quá trình di chuyển các ngôn ngữ lập trình cũ, chẳng hạn như chuyển đổi từ SAS và COBOL sang Python. Nó cũng có thể tự động hóa việc giám sát hiệu suất của mô hình và tạo cảnh báo nếu số liệu nằm ngoài mức dung sai. Các công ty cũng đang sử dụng GenAI để soạn thảo tài liệu mô hình và báo cáo xác thực.

Cảnh báo Rủi ro an ninh mạng

Bằng cách kiểm tra các lỗ hổng bảo mật an ninh mạng, GenAI có thể sử dụng ngôn ngữ tự nhiên để tạo mã cho các quy tắc phát hiện và đẩy nhanh quá trình phát triển mã bảo mật.  Công nghệ này cũng có thể đóng vai trò như một chuyên gia ảo để điều tra dữ liệu bảo mật. Mặt khác, GenAI cũng có thể tối ưu hóa việc phát hiện rủi ro bằng cách tăng tốc mã và tổng hợp thông tin chi tiết cũng như xu hướng bảo mật từ các sự kiện bảo mật và hành vi bất thường.

Phân tích và Cảnh báo Rủi ro khí hậu

Với vai trò là công cụ tăng tốc mã, GenAI có thể đề xuất các đoạn mã, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thử nghiệm đơn vị và hỗ trợ trực quan hóa rủi ro vật lý bằng bản đồ có độ phân giải cao. Nó có thể tự động hóa việc thu thập dữ liệu để đánh giá rủi ro chuyển đổi của đối tác và tạo ra các tín hiệu cảnh báo sớm dựa trên các sự kiện kích hoạt. Với tư cách là một chuyên gia ảo, GenAI có thể tự động tạo các báo cáo về các chủ đề môi trường, xã hội và quản trị (ESG) cũng như các phần cố định của báo cáo hàng năm

Yêu cầu về nhân tài và mô hình hoạt động

Vì GenAI là một công nghệ chuyển đổi đòi hỏi phải có sự thay đổi về cơ cấu tổ chức nên các ngân hàng, tổ chức tài chính sẽ cần hiểu các yêu cầu liên quan về nhân sự. Các ngân hàng có thể đưa những thay đổi về mô hình hoạt động vào văn hóa và quy trình kinh doanh thông thường của họ. Họ có thể đào tạo người dùng mới không chỉ về cách sử dụng GenAI mà còn về những hạn chế và điểm mạnh của nó. Việc tập hợp một nhóm “chuyên gia về GenAI” có thể giúp định hình, xây dựng và mở rộng quy mô áp dụng công nghệ mới này.

Trong tương lai, GenAI được kỳ vọng sẽ hỗ trợ toàn bộ chức năng tuân thủ và rủi ro của ngân hàng. Điều này ngụ ý rằng, một sự thay đổi sâu sắc về văn hóa sẽ yêu cầu tất cả các chuyên gia quản lý rủi ro phải làm quen với công nghệ mới, khả năng, những hạn chế của nó và cách giảm thiểu những hạn chế đó. Sử dụng GenAI sẽ là một sự thay đổi đáng kể đối với tất cả các tổ chức, nhưng những tổ chức điều hướng được sự cân bằng mong manh trong việc khai thác sức mạnh của công nghệ đồng thời quản lý những rủi ro mà nó gây ra có thể đạt được mức tăng năng suất đáng kể.

Nguồn tham khảo: McKinsey & Company

Tổng hợp bởi nhóm tác giả DTSVN - Giải pháp chuyển đổi số ngành Tài chính - Ngân hàng.

-------

DTSVN là Công ty Chuyển đổi số tiên phong cung cấp giải pháp số hóa mới nhất dành riêng cho các doanh nghiệp trong ngành Tài chính - Ngân hàng tại Việt Nam; giúp Ngân hàng, tổ chức tài chính nhanh chóng hoàn thiện hệ thống công nghệ phục vụ Chuyển đổi số.

Liên hệ ngay để được tư vấn và trải nghiệm giải pháp tại đây