Chiến lược đại dương xanh và 6 nguyên tắc mang lại thành công

Chiến lược đại dương xanh là gì?

“Đại dương xanh” chính là tên gọi dùng để chỉ những chiến lược mở rộng, phát triển thị trường hiện đang ít những đối thủ cạnh tranh, ẩn chứa nhiều những khoảng trống thị trường tiềm năng, chưa được ai khai phá. Tại đây, các doanh nghiệp có thể thỏa sức phát triển và tạo dựng luật chơi riêng cho chính mình bởi tính cạnh tranh vô cùng thấp hoặc cơ bản là rất ít.

Khái niệm chiến lược đại dương xanh ra đời lần đầu tiên vào năm 2004, là những tâm huyết được đúc kết, phát triển bởi 2 nhà kinh tế học nổi tiếng W. Chan Kim và Renée Mauborgne. Chiến lược này đã được hình thành dựa trên nghiên cứu từ 150 doanh nghiệp thuộc 30 lĩnh vực trong vòng hơn 100 năm qua.

Về cơ bản nguyên lý để xây dựng nên chiến lược đại dương xanh thường mang các đặc điểm sau đây:

• Tạo ra một thị trường đầy tiềm năng không có cạnh tranh hoặc sức cạnh tranh thấp, số lượng đối thủ hạn chế.
• Làm cho cạnh tranh trở nên không cần thiết hoặc không còn là mối đe dọa chứ không trực tiếp đánh bại đối thủ.
• Tập trung tạo ra các nhu cầu mới và giành lấy các nhu cầu từ đối tượng khách hàng mới, không chú trọng khai thác các nhu cầu phổ biến của phần đông khách hàng hiện có trên thị trường.
• Chiến lược đại dương xanh hoàn toàn có thể kết hợp chiến lược khác biệt hóa và chiến lược dẫn đầu về chi phí. Thay vì chỉ áp dụng một trong hai chiến lược khác biệt hóa hoặc chiến lược dẫn đầu về chi phí như bình thường thì chiến lược đại dương xanh sẽ tiến hành  kết hợp cả 2 chiến lược này để đẩy mạnh doanh thu, phá vỡ cân bằng giá trị/chi phí.
• Không đặt toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp vào việc theo đuổi sự khác biệt hoặc đầu tư chi phí thấp.

Chiến lược đại dương xanh là những chiến lược mở rộng, phát triển thị trường có ít những đối thủ cạnh tranh, có nhiều những khoảng trống thị trường tiềm năng

6 Nguyên tắc của chiến lược đại dương xanh

Khi áp dụng chiến lược đại dương xanh, các doanh nghiệp cần phải lưu ý tuyệt đối tuân thủ 6 nguyên tắc sau đây nếu muốn thành công:

1. Vẽ lại chính xác đường biên giới thị trường

Khi áp dụng chiến lược đại dương xanh mỗi một doanh nghiệp buộc phải tìm cách thiết lập lại các đường biên giới trên thị trường để tự đưa mình vào vùng đại dương xanh – khu vực thị trường hiện vẫn chưa được nhiều đối thủ tiến hành khai thác.

Có thể thấy việc xác định chính xác vùng đại dương xanh có thể hoạt động, phát triển là không hề dễ dàng như ta tưởng. Trong hoạt động kinh doanh, mỗi doanh nghiệp không thể sử dụng trực giác hoặc sự may mắn mà phải lên chiến lược rõ ràng với các mục tiêu, hoạt động cụ thể:

• Vươn lên trở thành top đầu nhóm các doanh nghiệp có cùng lĩnh vực kinh doanh.
• Tiến hành phân chia ngành kinh doanh hiện tại thành các nhóm thuộc các phân khúc khác nhau. Dựa vào từng bước đệm nhỏ để vươn lên vị trí dẫn đầu trong các nhóm đó.
• Tuyệt đối chỉ nên tập trung vào một nhóm đối tượng mua hàng cụ thể.
• Xác định chính xác được phạm vi của các sản phẩm, dịch vụ giống nhau.
• Định hướng theo chức năng của toàn bộ ngành và lĩnh vực.
• Trong quá trình xây dựng chiến lược nhà quản lý phải tập trung vào những mối đe dọa cạnh tranh trong cùng thời điểm trên thị trường.

Chiến lược đại dương xanh chỉ có thể thành công nếu ta có thể vẽ lại chính xác đường biên giới thị trường

2. Nhìn vào bức tranh tổng thể không nhìn vào các con số

Khi áp dụng chiến lược đại dương xanh, thay vì chỉ tập trung theo dõi các bảng biểu, số liệu rời rạc thì nhà quản lý cần có cái nhìn tổng quan, định hướng rõ ràng hơn về chiến lược thoát khỏi vùng cạnh tranh. Có thể coi đây chính là một trong những nguyên tắc cơ bản giúp chiến lược đại dương xanh có thể thành công. Tuân thủ nguyên tắc này giúp nhà đầu tư giảm thiểu được nhiều rủi ro cũng như tiết kiệm được thời gian thực hiện.

Để giúp các doanh nghiệp có thể phác họa được bức tranh tổng thể thay vì tập trung vào các con số thì dưới đây chính là các yếu tố cần được nhà quản lý chú ý:

• Xác định thật rõ ràng các yếu tố hiện hữu cũng như những yếu tố thực sự có tiềm năng khai thác và phát triển trong tương lai.
• Xem xét các chiến lược hiện có của đối thủ hiện tại và các đối thủ tiềm năng. Xác định rõ chiến lược họ sử dụng để dựa vào đó tạo ra sự cạnh tranh.
• Thể hiện được giá trị riêng biệt của doanh nghiệp mình
• Tìm hiểu điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức trên thị trường để doanh nghiệp có định hướng phát triển chính xác và hiệu quả hơn trong tương lai.

Như vậy nguyên tắc trên cũng đã từng bước giúp các doanh nghiệp giải đáp phần nào thắc mắc: “Chiến lược đại dương xanh là gì?”, “Làm thế nào để vận dụng chiến lược này thành công trong thực chiến?”

3. Vượt ra ngoài nhu cầu đang tồn tại

Vượt ra ngoài những nhu cầu đang tồn tại có thể coi là con đường cá biệt, đối lập hoàn toàn với quy trình truyền thống của các doanh nghiệp. Theo đó, thay vì tập trung cho khách hàng mục tiêu, mỗi một doanh nghiệp dường như sẽ tập trung hướng tới những người chưa mua hàng. Như vậy, thay vì tự trói mình trong các thị trường có sẵn với miếng bánh nhỏ, doanh nghiệp hoàn toàn có thể tự mở rộng thị trường, giảm thiểu tối đa tính cạnh tranh có được miếng bánh lớn của riêng mình tại đại dương xanh.

Một số đối tượng chưa phải là khách hàng của doanh nghiệp cần được tập trung có thể bao gồm các nhóm như sau: 

• Nhóm có nhu cầu sử dụng sản phẩm của doanh nghiệp bạn nhưng hiện tại vẫn đang chờ đợi những sản phẩm có chất lượng tốt hơn để từ bỏ thị trường đang có.
• Nhóm khách hàng đã từ chối sử dụng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp bạn.
• Nhóm khách hàng hoàn toàn chưa được khai thác, tức họ là những trang giấy trắng, chưa biết cũng như chưa có ý định mua sản phẩm, dịch vụ mà hiện doanh nghiệp bạn cung cấp.

Vượt ra ngoài nhu cầu đang tồn tại là đi ngược lại với quy trình phát triển truyền thống của nhiều doanh nghiệp

4. Đảm bảo chiến lược đi theo đúng theo trình tự

Khi đã mạnh dạn áp dụng chiến lược đại dương xanh, doanh nghiệp buộc phải đi theo một trình tự chuẩn dưới đây để nhanh chóng thành công:

• Tìm hiểu giá trị của sản phẩm: Doanh nghiệp khi bắt đầu dấn thân vào đại dương xanh cần phải hiểu giá trị thực sự mà sản phẩm mang lại cho khách hàng. Cùng với đó là xác định rõ sự khác biệt của sản phẩm của doanh nghiệp mình so với các thương hiệu khác trên thị trường. Đặc biệt, so với những sản phẩm khác trên thị trường, sản phẩm đã đáp ứng được nhu cầu nào của khách hàng.
• Xác định mức giá hợp lý: Ngoài ra với mức giá đưa ra thì chất lượng của sản phẩm liệu có tương xứng với mức giá. Mức giá dự kiến liệu sẽ tập trung vào những đối tượng khách hàng nào? Cùng với đó đo lường được khả năng chi trả của khách hàng với sản phẩm?
• Xác định mức chi phí hợp lý: Mức chi phí đầu tư ban đầu liệu có thực sự giúp doanh nghiệp thu được lợi nhuận hay không?
• Dự liệu trước những rủi ro, thách thức: Dự liệu trước những rủi ro, thách thức gặp phải sẽ giúp doanh nghiệp có thể bước đi từng bước vững chắc, mở rộng đại dương một cách an toàn, nhanh chóng, hiệu quả.

Trước khi dấn thân vào đại dương xanh, doanh nghiệp buộc phải tự mình tìm ra câu trả lời cho tất cả những câu hỏi trên.

5. Vượt qua trở ngại về mặt tổ chức

Một số trở ngại về mặt tổ chức khi triển khai chiến lược đại dương xanh mà các nhà quản lý thường gặp đó chính là:

• Trở ngại về mặt nhận thức: Mỗi doanh nghiệp khi đã lựa chọn chiến lược phát triển táo bạo này cần phải có các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao nhận thức của đội ngũ nhân viên. Phải làm sao cho nhân viên nhìn nhận được sự cần thiết phải thay đổi trong thực tại. Mỗi nhân viên đều phải hiểu được rằng, muốn có sự tăng trưởng ổn định, dài hạn trong tương lai thì buộc doanh nghiệp phải chuyển đổi sang vùng đại dương xanh.
• Hạn chế về nguồn lực: Có thể nói đây thực sự là một trở ngại lớn mà các doanh nghiệp hiện nay đang gặp phải. Khi tiến hành thay đổi doanh nghiệp luôn cần nguồn lực lớn hơn rất nhiều mức hiện tại. Vượt qua khó khăn này doanh nghiệp mới có thể tiếp tục từng bước phát triển. 

Để thực hiện thành công chiến lược đại dương xanh doanh nghiệp cần phải giải quyết được những hạn chế về nguồn nhân lực

• Thúc đẩy nhân viên chủ chốt tăng tốc: Làm thế nào để thúc đẩy nhân viên chủ chốt tăng tốc cũng chính là một trong những vấn đề nan giải khiến các nhà quản lý phải đau đầu. Việc thúc đẩy nhân viên tăng tốc đòi hỏi một quá trình nhưng yêu cầu tiễn thì lại không hề cho phép nhiều thời gian lãng phí đến vậy.
• Điều hòa các mối quan hệ giữa các nhóm quyền lực trong doanh nghiệp: Khi tiến hành chuyển đổi sang chiến đại dương xanh, chắc chắn sẽ vấp phải sự phản đối của một số thành phần chủ chốt trong doanh nghiệp. Bởi vậy để có thể thực sự theo đuổi chiến lược này doanh nghiệp cần phải nỗ lực điều hoà các mối quan hệ giữa các nhóm quyền lực, từng bước làm chủ đại dương mênh mông, hấp dẫn.

Khó khăn, trở ngại có thể coi đó chính là vấn đề chắc chắn các doanh nghiệp phải đối mặt. Nhưng vượt qua được cơn bão chứng tỏ bạn đang từng bước tìm thấy chỗ đững của mình trên đại dương, cánh cửa thành công khi đó sẽ gần hơn một bước.

Vượt qua được cơn bão chứng tỏ bạn đang từng bước tìm thấy chỗ đững của mình trên đại dương, cánh cửa thành công khi đó sẽ gần hơn một bước.

6. Thực thi hóa chiến lược

Thực thi hóa chiến lược hợp lý có thể coi chính là kết quả bước đầu của chiến lược đại dương xanh trong doanh nghiệp. Khi thực hiện nguyên tắc này, doanh nghiệp phải chú trọng 3 yếu tố quan trọng sau:

• Tính liên quan: Chiến lược đại dương xanh phải được thực thi bởi tất cả những nhân viên trong doanh nghiệp. Rõ ràng tất cả các nhân viên đầu cần phải có quyết tâm cao độ, tiến hành phối hợp chặt chẽ để từng bước đưa ra những quyết định mang tính chiến lược.
• Sự giải thích: Mỗi một quyết định được đưa ra phải được lý giải rõ ràng, thuyết phục mới được thông qua.
• Sự kỳ vọng: Việc xác định chính xác mức độ kỳ vọng của nhà quản lý đối với đội ngũ nhân viên của mình là một trong những việc làm vô cùng cần thiết nếu doanh nghiệp muốn nhanh chóng tiến tới thành công.

Thực thi hoá một cách hợp lý chiến lược đại dương xanh là dấu hiệu khả quan bước đầu mà doanh nghiệp đạt được

Dễ dàng nhận thấy áp dụng chiến lược đại dương xanh thực sự sẽ giúp doanh nghiệp tìm kiếm được nhiều cơ hội tăng trưởng. Trong tương lai gần, chắc chắn rằng chiến lược đại dương xanh sẽ trở thành một xu hướng thiết yếu trong nền kinh tế thị trường đầy những biến động nhưng cũng ẩn chứa tiềm tàng nhiều cơ hội phát triển. Mong rằng mỗi doanh nghiệp có thể phát huy tối đa được lợi thế chiến lược phát này, không ngừng khẳng định được chỗ đứng của mình trên thị trường.

-------------

DTSVN là công ty chuyển đổi số tiên phong phục vụ riêng các doanh nghiệp trong ngành Tài chính - Ngân hàng tại Việt Nam, cung cấp các giải pháp số hóa mới nhất giúp Ngân hàng, tổ chức tài chính nhanh chóng hoàn thiện hệ thống công nghệ phục vụ Chuyển đổi số.

Liên hệ ngay để được tư vấn và dùng thử giải pháp tại đây.